Hallë Mara

             Tregim

Ky tregim merr shkas nga një ngjarje e jetuar. Çdo përqasje në emrat e personazheve është një rastësi.

                                                                                                                                                    Autori

                Hallë Mara

          -----------------

                Ishte e shtunë e fundgushtit. Një ditë e nxehtë dhe e bukur. Hallë Mara kishte dasmë në shtëpi. Pas humbjes së të shoqit, Tomës, tre vjet të shkuara nga shembja e tynelit të minierës, ajo do të martonte vajzën, Erën. Kishte dasmën e parë, dhe me këtë rast kishte ftuar shumë miq. Me përgatitjen e dasmës ishte angazhuar dhe familja e të kunatit, Zefit, me të cilën gardhi i ndante.

                Përgatitja dhe angazhimi i madh në këtë gëzim pothuajse i kishin lodhur të gjithë. Edhe disa orë dhe do të niste darka. Në oborr Zefi me të rinjtë pothuajse po mbaronin me rregullimin e tavolinave. Hallë Mara kishte dhe dy djem, Fatmirin tetëmbëdhjetëvjeçar, binjak me Erën, dhe Rubinin pesë vjet më të vogël nga ata. Era ishte e lumtur. Po martohej me djalin që kishte njohur vetë kur ishte në gjimnaz. Në dhomë e ndihmuar nga kushërira dhe Brikena, shoqja e feminisë, po bënte përgatitjet e fundit.

                Ndërsa gjithshka po shkonte për së mbari, hallë Mara hyn në dhomën e saj të vishej. Aty gjen Fatmirin të shtrirë përmbys në shtrat. “M’u lodhe shumë këto ditë bir! Qetësohu pak të marrësh veten! Kemi gjithë këtë natë përpara.” -mërmëriti ajo dhe për të mos e zgjuar i hodhi një mbulesë të hollë mbi trup, mori me kujdes rrobat e reja dhe hyri në dhomën e Erës. Veç saj aty thuajse nuk shkonte njeri tjetër gjatë ditës.

                -Uau, si yll më dukesh sot! Të ndrit nuri. Kaq e lumtur je?!

                -Po shumë, -bëlbëzoi vajza dhe njëherësh ia shkrepi në të qarë. -por sesi më duket që do të ndahem prej jush.

                -Do të mësohesh, bija ime. S’je e para. Vajza derë e botës është. -puthi të bijën Mara, dhe si la ndërresat në karrige doli jashtë. “Të mbarojë kjo së rregulluari dhe pastaj vishem unë “, tha dhe sakaq shkoi tek i vëllai, Halimi, të cilin e gjeti në verandë duke pirë kafenë e pasdites. E kishte marrë malli.

                Para shtëpisë, nga porta e madhe e hapur, ndiheshin zhurmat njohëse të fshesave, prej të cilave ngrihej një re pluhuri e përhimtë. Dy vajza po pastronin rrugicën, zakon që e trashëgonin brez pas brezi, në kësi rastesh, e për festa. Zemra i gufonte hallës nga gëzimi që kishte. Piu pak ujë të ftohtë.

                -Vëlla si thua, do të dalim mirë sonte? -e pyeti.

                -Pse jo, kemi çupën më të bukur të fshatit. -heshti një çast dhe si rrufiti pak kafe shtoi, -E duan të gjithë. Edhe vetë Zoti lart mendoi për ‘të sot. Shih moj, sa ditë të bukur kemi! Eh, motër e dashur, -thithi ngadalë cigaren dhe qeshi pak me një thinjë që i kishte dalë mbi vesh. -e sheh që ia arrite kësaj dite edhe ti! -e përqafoi me mall. -Po thinjemi dhe çoç’ na duket vetja kështu.

                -Po vëlla, po. Kështu më duket dhe mua. -piu edhe ajo një kafe të bërë enkas nga mbesa,  dhe pasi kujtuan të kaluarën e tyre u ngrit e hyri brenda.

Me hapa të ngadaltë dhe pa i folur njeriu hapi derën e dhomës. Kishte kaluar tashmë pothuajse një orë nga koha kur kishte dalë nga dhoma. Djalin e gjen po ashtu si e kishte lënë dhe më parë, përmbys. I afrohet dhe e tund. “Sa i lodhur më dukesh, biri im! “ -foli me zë të ulët, por kur e pa se ai nuk po reagonte, tentoi ta rrotullonte. Ç’të shihte fytyra e tij ishte shndërruar në ngjyrë veje. I hapi krahët dhe e platitur ra mbi të. Vuri jastëkun e saj në gojë dhe ulëriti mbytur të nxirrte atë çka I erdhi aq papritur. Një zot e di si e përmblodhi vehten atë minutë. Gati e tmerruar, por pa nxjerrë asnjë pikë loti doli shpejt, mori të vëllanë e u mbyllën për disa minuta në dhomën e saj. Halimi kish punuar për më shumë se tridhjetë vjet mjek zooveteriner në NB “Fitorja” në rrethin e tij. Ai me të vënë re se vërtetë nuk po ia ndjente pulsin, u ngrit, nxorri celularin dhe menjëherë lajmëroi shokun e tij të vjetër, dr. Kriston, kardiolog në spitalin e qytetit. Në pritje të ardhjes së ambulancës, i çuan lajm në oborr Zefit dhe si më i madhi ndër ta e mori fjalën:

                -Motër, -zëri nisi t’i dridhej nëpër buzë, -është keq situata. Djali duhet çuar sa më parë të jetë e mundur në spital. Klinikisht duket se ka mbaruar. Unë them ta shpiem atje. Njoftoni këtej se nuk ndihem mirë nga zemra dhe po më shoqëron Fatmiri. Dasmën, e kupton dhe ti, s’mund ta shtyjmë për javë tjetër. –u kthye nga krushku, -Zef kjo që ndodhi është tepër e rrëndë për ne. Mbahu vëlla. Duhen marrë masa për t’i kryer tani disa punë si duhet. Për çupën e për fshatin ne na lipset të jemi të fortë. Ç’mendoni ju? -vështrimi i tyre zgjati pak kohë.

                -Po ku e di unë, si është më e mira ashtu të bëhet! Krah jush jam. Po të dëgjoj. -Trupin ia përshkuan disa mornica.

                -Po vëlla, Era nesër duhet të shkojë në derën e burrit, ashtu si e kërkon zakoni. –nga sytë i shkanë disa lotë. –Unë s’mundem me ia da…

Halimi s’e la të motrën ta shpinte deri në fund mendimin. E tërhoqi pranë vetes dhe e shtrëngoi fort pranë gjoksit të tij. 

-Të kujtohet ç’më ke thënë kur na iku nëna? –I mërmëriti pranë veshit, -Mbahu vëlla, më the, jeta është e gjatë dhe e bukur, por ka dhe ditë të liga si kjo e sotmja! –ia ngriti kokën dhe me ngadalë ia fshiu lotët nga cepat e syve, -Ke të drejtë. Djalin s’e kthejmë dot nga udha e nisur, por ti e para dhe ne pas teje duhet me e vu një gur në zemër. Ta përcjellim çupën si na ka hije dhe… -mezi e mbajti vehten atë çast, -dhe më pas hapim lajmin e hidhur. Hë si thoni?!

-Po ashtu është, dhe më fal për lotët, që s’i mbaj dot. -ngriti kokën Mara dhe iu kërkoi ta kuptonin. -Si do të bëjmë atëherë?

Halimi ndjeu një therrje në krahun e zemrës. Ndezi një cigare dhe iu drejtua krushkut:

-Zef ty të mbetet barra të merresh me dasmën. Dërgoni njeri të kthehen ata të orkestrës. Po kështu gjeni një mundësi që miqve t’u thuhet si qëndron e vërteta, por me kujdes Era të mos pikasë gjë. Unë do atje shkoj ta marr, dakord?

                -Biiir! –hoqi në shpirt Mara, dhe njëherësh u pre e ra në shesh.

Halimi së bashku me Zefin e ngritën me kujdes dhe e ulën në karrige. Zefi shkoi jashtë të merrte pak kafe pluhur dhe një godë ujë. Halimi i vrau damarrët e qafës dhe kur ajo u përmend, me zë të ulët e këshillon:

                -Të dija burneshë Marë! Hajt mblidhe veten e mos na korit.

Hallë Mara piu pak ujë dhe me vështrimin nga i kunati dukej sikur i lutej, “Po nuk mundem, bre! Zef, ç’është kjo hata! … Si do t’mundem me e nxjerr çupën nuse nesër!” –e shtrëngoi nga krahu për të mbledhur fuqitë.

                -Më keq s’ka, motër, -gjegji Zefi, -po ja, si na the edhe vetë, duhet t’i ruajmë zakonet. Ky është risku ynë, s’kemi ç’bëjmë. –i rregulloi shaminë e kokës dhe doli të mbaronte punët jashtë.

Halimi me të motrën nuk kishin më kohë për të pritur, rregulluan shpejt të birin e me të mbritur ambulanca e futën me kujdes në të.

                -Motër Mara, -hoqi syzet optike dr. Kristoja, i cili pas ekzaminimit të djalit si dhe bisedës vetëm për vetëm me Halimin, nisi ta porosiste, -jeta na ka mësuar të bëhemi të fortë. Ti je nënë, dhe për ty është shumë e vështirë t’i kapërceshë këto drama. Janë drama të mëdha, të cilat duan këllqe të forta e durim. Ti e ke treguar vehten se di të përballoshë situata të tilla. Ky paska qenë fati i tij. -e përqafoi fort dhe për t’ia lehtësuar sadopak dhimbjen vazhdoi, -Pa mendo sikur të ta sillnin të vrarë, siç i shohim të ndodhin shpesh në këto vitet e fundit, atëherë do të ishe dyfish e helmuar, e për tërë jetën. Kështu pra, bëhu trimëreshë për vete dhe për këta që të rrethojnë. T’u trashëgohet vajza. -ndihmoi shokun të hypte në makinë. I hodhi një vështrim të heshtur shtratit ku ndodhej djali. Priti sa Halimi zuri vend. -Atëherë motër, nesër më njëmbëdhjetë do ta sjellim. Gjëma është e madhe, ju mos harroni ç’keni sonte. -duke iu afruar derës së tij shtoi, -Mos e lësho veten, dhe të lutem mos derdh asnjë pikë loti, të paktën derisa të përcillni vajzën. –Fytyra e saj e zbehtë e tundoi sakaq. Mblodhi buzët të mendohej për paksa. Hoqi syzet dhe pasi fshiu ballin  e djersitur me shami vazhdoi, -Pranë do të keni Irmën, asistenten time. Rrugës u kthye në fshat të takojë të sajtë. E keni nga Belica, nuk do të vonohet atje. Ja, sikur ka ardhur. -u përqafua me të e i dha shenjë shoferit të nisej.

                Nën jehonën e përgatitjes së darkës të gjithë ishin në lëvizje. Bashkimi, djali më i madh i Zefit, edhe ai i fejuar pak kohë më parë, së bashku me një shok të tijin ngritën shtylla pishe anës gardhit e vunë dritat të ndriçojnë gjatë darkës. Hallë Mara me dhimbjen thellë në shpirt shkoi të përgatitej për darkën. Në dhomë Era e gjendur mes kushërirave dhe shoqeve të saj ishte pothuaj gati. Befas Mara, sapo e pa me fustanin e bardhë u drodh e njëherësh i shkanë lotë ndër sy. “Eh, moj bijë, -hoqi në shpirt, -po të ishte kohë tjetër do të të përcillja me kalë të zi. Po ti s’ke faj, dhe unë s’të rrëndoj për këtë. S’kanë faj as krushqit për nesër!”

                -Mami ç’ke kështu?! –dëgjoi zërin e së bijës. –Ti sesi më dukesh…

                -Jo bijë jo, -e mblodhi shpejt veten Mara, -Epo jam nënë dhe kur të shoh kështu, s’e fsheh dot atë ç’ka ndjej këtu brenda.

                -Po unë nuk do shkoj larg, që! -qeshi vajza dhe iu afrua pranë. -As gjysmë ore nuk mban deri atje. Me Gimin do të dalim shpesh këtej. Të premtoj!

                -Po bijë, dhe për këtë jam e lumtur. -i rregulloi vellon mbi ballë të bijës dhe doli. -E di që do më shohësh shpesh. I buzëqeshi jashtë dëshirës e doli.

                Oborri i shtëpisë s’kishte qetësi atë mbrëmje. Miqtë dhe të ftuarit nën shoqërimin e Zefit zunë vendet e tyre. Një fllad i lehtë ere nisi të freskojë ambientin. Zefi, pak nga lodhja e pak nga ç’po e mundonte prej disa orësh përbrenda, si vuri re që pothuajse të gjithë kishin zënë vendet, i shkon pranë xha Rakipit, gjitonit të mëhallës dhe më të moshuarit në fshat. E merr më vete e ia bën prezent hallin që u ka rënë.

                -Si mendon xha Rakip? -e pyeti.

Xha Rakipi mori një karrige në cep të verandës, u ul dhe vështroi një copë herë tavolinat, të cilat pothuajse ishin të mbushura plot. Tek po dridhte një cigare nga duhani i tij, iu shfaq në kujtesë shoku i fëminisë, Hasimi, i ati i Zefit. “Eh, o vëlla s’të kam sonte pranë. “Një goxha mal të lartë po më ngarkojnë mbi shpinë. Po do ta mbaj që ç’ke me të. Duhet t’u gjendem pranë bijve tanë, vëlla!” -heshtur ngjeu me pështymë letrën e cigares dhe si e rropi pak me ata dhëmbët e mbetur i flet:

-Zef, jeni vërtetë në hall të madh. Po mirë e keni menduar. Unë do t’ua shkopsit si duhet këtë situatë. -i hodhi dorën mbi shpatulla dhe me mundim u ngrit, e me hapat që mezi i hidhte iu drejtuan tavolinës së qendrës ku po i priste me zemër të ngrirë Mara. Përqafoi atë dhe nusen, mori godën e rakisë e pasi rregulloi pak xhaketën iu drejtua miqve.               

-Sonte kam nderin e madh të hap këtë darkë. -rrotulloi sytë nga njerëzit.

-Ulu xha Rakip, ulu! –u dëgjua një zë burri andej nga tavolinat e fundit, -jeni babai ynë!

Xha Rakipi u kollit lehtë, vendosi dorën në zemër, tundi kokën në shenjë respekti për folësin e pa lëvizur nga e tija u foli:  

-Po të ishte sonte mes nesh i ndjeri Tomë, o miq të nderuar, do t’isha po këtu, më rrofshi bijtë e mi. Sonte dua t’u kujtoj diçka. Po më parë të bëjmë detyrën e ngarkuar. -ngriti godën dhe e takoi me zonjën e shtëpisë. -Të të trashëgohet vajza, dhe me jetë të lumtur në derë të burrit. Të rrosh Ti, Marë, që na solle kaq dritë në fshat, që na solle gojën e ëmbël dhe urtësinë. Dhe ta dish mirë, “Hallë” s’mundet të quhet kushdo. Ti e meriton këtë, dhe më shumë se kaq ndoshta, ndaj jemi këtu siç’ po na sheh. Vërtetë nga mosha jam babai yt, por dhe nuse s’të them dot. Ndaj mos mendo ndryshe kur të thërras, “hallë”. Apo nuk është kështu, o miq? -ngriti godën drejt tyre. -U kthye nga Zefi, -Sonte, s’keni vetëm ju gëzim, por i gjithë fshati. Hajde gëzuar e me trashëgime mbesës! Unë do ta pi me fund, ju sipas dëshirës. -ktheu godën ai dhe u ul.

                -Të na rrosh dhe ti, xha Rakip! -ktheu urimin Zefi tashmë i prekur nga fjalët e plakut dhe pasoi duke e pirë dhe ai me fund të tijën.

Pasi të gjithë uruan dhe ngritën godat e futën diçka në gojë, xha Rakipi me pirun godet godën të mbahet pak qetësi.

                -Miq të nderuar. Jemi mbledhur për dasmën e vajzës së hallë Marës. Sipas traditës këto i shoqërojmë me saze. Sonte do ta prishim pakëz këtë rregull. E pleqëruam me të zotët e shtëpisë, pasi tej nga krushqit para pak kohësh u nda nga jeta gjyshi i dhëndrit, miku im i vjetër i luftës, Subiu. Ndaj le t’i respektojmë ata, por… -heshti një grimë, kapi nga krahu Zefin dhe vazhdoi, -E di ç’po mendoja pak më parë biro!  M’u kujtua dasma e tim-biri, Bastriut shumë kohë më parë. S’kishim mbushur një javë që më kishte lënë im-atë. –ktheu pak raki të mblidhte veten, -Ditën e kishim prerë. Dikush nga ju e mban mend atë darkë. Dëgjoheshin vetëm lugët e trokitjet e thata të godave me raki. Papritur në tavolinë më vjen Hasimi dhe aty për aty, theu heshtjen që na kish mbërthyer duke ia marrë këngës. “Trimave u ka hije kënga vëlla, jo loti!” –më tha, dhe gjithë natën e gdhimë duke kënduar. –nuk foli asnjë fjalë tjetër, mor për krahu Zefin dhe shkuan e u ulën në mes të sheshit dhe ia nisi një kënge të vjetër ashtu me zërin e tij të dridhur. Rreth tij zunë vend gjithë burrat. Nga tavolina qëndrore hallë Mara herë-herë mbyllte sytë, gjetkë e kishte mendjen ato çaste të vështira. “Më rrofsh xha Rakip, nuk dija si do t’i kapërceja këto momente pa praninë tënde. Ah, s’e dini ju o miq sa po vuan kjo zemër sonte. Po ç’e gjen njeriun në këtë jetë e s’e heqka!” -qëndronte pranë të bijës e zhytur mes këtyre mendimesh dhe ndiqte në të turbullt këngët e burrave. Këngë që nuk do të pushonin derisa të vinin krushqit.

                -Mami se ç’të mundon ty sonte. Nuk të shoh mirë! -e kapi për dore e bija.

                -Kam merakun tënd… -zëri i humbi nëpër buzë. Po e tradhëtonte fytyra. Ktheu pak ujë, e fshiu buzët me pecetë. –Era, si nuk kemi asnjë sinjal andej nga spitali? S’e di si u bë dajua! Si nuk po dërgojnë asnjë laim, xhanëm! Ne këtu…

                -Ehu dhe ti sa e vret mendjen, -i shtrëngoi dorën në të sajën vajza, -po të kishte gjë do na njoftonte Miri. Hajde tani qesh pak. Nuk dua të të shoh kështu, sikur të janë mbytur gjemitë! Ja zëre se kanë ardhur dhe “ata”, e s’është mirë të të gjejnë buzëvarur.

                -E mirë, mirë po mundohem të qetësohem. –e shtrëngoi fort pranë vetes Mara dhe lëvizi kokën fare lehtas në drejtim të grupit të burrave, tek kumbonte si rrallherë zëri i Zefit.

                Kthjelltësia e qiellit me Hënën dhe yjet që ndriçonin lart e bënin dhe më magjepsëse nga ç’ishte këtë mbrëmje. Befas një makinë e vogël frenoi para shtëpisë. Prej saj zbriti një grua e re, e panjohur, me flokët e lidhur bisht pas, me një bluzë akrilik në ngjyrë mente të lehtë e me xhinse, që e tregonin të fisme. Mara brofi menjëherë në këmbë e i doli para gruas. Po ashtu veproi edhe Zefi me të mbaruar këngën. Ai u ngrit e iu afrua me vështrim të ankthshëm atyre.

                -Jam Irma, më falni po tani më erdhi vëllai nga Tirana e…

                -Nuk ka pse, -s’e la të vazhdonte tjetrën Zefi, -keni ardhur bash n’kohë. –bëri një hap pas dhe me dorë tregoi hyrjen për në shtëpi. –Ju vazhdoni, unë po u dal përpara miqve, Marë.

                -Zef, hidh xhaketën krahëve se ke dirsur e mer ndonjë të ftohur! -e porositi Mara dhe së bashku me infermjeren shkuan drejt shtëpisë. Irma vërejti një zbehtësi në të bardhat e syve të të zonjës. Nxorri nga çanta aparatin e tensionit dhe ia mati. Po, e kishte të ulët. U ngrit dhe kërkoi t’i përgatitte një kafe shqeto.

                -Ulu Irma, je lodhur nga rruga. Ja po i bëj unë, ta pijmë bashkë dhe pse është ca si vonë e do na rrijë goja e hidhur. -Mara bëri kafetë në petrogaz, vuri në tabaka një pjatëz me liko qershie dhe kafetë e duke hedhur me mundim hapat i shkoi pranë. -Nga mos ta kem kaq, moj nuse. Ti e di mirë në ç’gjendje ndodhem.

                -Tani po, je halla që s’të heq asnjë nga goja në tërë zonën. Dhimbja do fuqi. Dhe ty nuk të mungojnë. -e përqafoi sikur të njiheshin prej kohësh, -Jam në dijeni të gjithshkaje motër. S’të ve faj për ç’ka po kalon. Por nuk ke parë më keq. Nuk ke parë të përcjellësh në një ditë tre arkivolë. Një shoqja ime para gjashtë muajsh mbuloi burrin dhe dy fëmijë të vegjël njëherësh. E pra, asaj gruaje çfarë t’i thuash! Si ta ngushëllosh! Ajo ishte vërtetë një hata e madhe. Ndaj të them bëhu e fortë. Mos harro se ke vajzën që po marton sot, por ke dhe një djalë që do të vazhdimësojë jetën. Zoti të dhëntë fuqi ta kapërceshë këtë situatë. -vetvetiu i shkanë lotë teksa po fliste si me motrën së saj të madhe.

                -Më rrofsh Irma, fjala jote në vesh të perëndisë. -me një pecetë ia fshiu sytë e u ul të pinte kafenë pranë saj. -Do Zoti gjen një fat të mirë, siç je dhe vetë… -por pa mbaruar ende së rrufituri kafenë u dëgjua zhurmë përjashta. Po vinin krushqit. -Erdhën, -mezi shqipëzoi fjalën dhe sakaq iu prenë fuqitë përsëri e gati sa nuk ra në dysheme. U mbajt fort në parakrahun e Irmës. Vërtetë nuk ishte mirë.

Irma me të shpejtë e shtriu në divan e njëherësh i bëri një inxheksion për ta qetësuar. Në hundë i afroi kupën me kafe të bluar dhe priti ashtu ulur pranë saj dersa u përmend. Kur erdhi në vete e ngriti ndenjur. Priti sa ajo u kthjellua mirë dhe i foli me gjysmë zëri.

                -Hallë, si thua shkojmë! -i përkëdheli ngadalë mollëzat e gishtërinjve.

                -Shkojmë, mirë jam tani, mirë. -duke u ngritur rregulloi shaminë mbi ballë, piu një godë ujë dhe i priu drejt derës. –Bo-bo, u turpërova me “Ata”. Si do t’u dal kështu?!

                -Ti je e justifikuar hallë. Je dhe grua dhe burrë në këtë shtëpi. –buzëqeshi Irma dhe pa ia shkëputur dorën nga krahu e çoi në tavolinë. -Mua më ke tek kjo tavolina këtu. Hë se harrova, u lidha me spitalin dhe Halimin e ke më mirë tani. -ngriti pak zërin ta dëgjonin dhe të tjetrët. Priti sa ajo zuri vend, përqafoi dhe vajzën e saj nuse, sikur të njiheshin prej vitesh e shkoi.

                Orët e darkës pothuajse kaluan shpejt. Për hallë Marën ishte nata më e gjatë e jetës. Priti e përcolli krushqit me zemrën plagë, duke u mbajtur fort mos turpërohej e nxirrte lotë. Herë pas here i afrohej Zefi dhe me zë të ulët i jepte kurajo. Kur dielli doli dy pash mbi majën e Dajtit, pra në orën e caktuar, para portës së shtëpisë u dëgjua frenimi i makinave që do të merrnin nusen. Hallë Mara me Besën, të shoqen e kunatit, e me Verën përgatitën Erën dhe e nxorrën në prag.

                -Krushkë, -ishte dajua i madh i dhëndrit, -të na trashëgohet çifti e me jetë të lumtur. -Iu afrua Zefit e i foli me zë të ulët, -Nesër me të aguar do e nisim nusen për këtu me dhëndrin e me të atin. E dimë ne si do t’ia themi të vërtetën asaj.

                -E kalofshi mirë sot dhe Ju andej, e të fala miqve. -uroi Zefi dhe së bashku me Marën e të tjetrët pritën sa makinat humbën përtej kthesës së rrugës.

Marës ato momente, tek vështronte dorën ngritur të të bijës, sikur iu shkëput një copë mishi nga trupi. Ngjyra e kuqërremtë e fytyrës filloi t’i zbardhej. Rreth syve njëherësh iu formuan rrathë të zinj, të cilat ia mjegulluan vështrimin. Pa folur asnjë fjalë mbylli portën, u mbëstet fort në supin e Zefit e ia shkrepi të qarës. Mezi kishte përballuar gjithë atë mal dhimbjeje. Besa së bashku me Irmën duke e ditur tashmë se çdo minutë deri në ardhjen e të birit ishte në dëmin e saj, e morën dhe e çuan në dhomë të qetësohej pak. Irma i mati pulsin dhe e këshilloi të ndiqte porositë e saj deri në mbritjen aty të dr. Kristos. Prerja e fuqisë së Marës e detyroi Irmën të përdorë serumin. 

Gratë ndodheshin brenda, kur mbriti në oborr vetë i katërt xha Rakipi. Nipi i tij, Ergysi, i cili pononte në zyrat e Komunës së bashku me Bashkimin nuk po dukeshin ende. Atyre u ishte caktuar detyra për marrë të gjitha masat për për pritjen dhe përcjelljen deri në banesën e fundit të Fatmirit. Ata iu afruan Zefit dhe të gjithë bashkë bisedonin e tymosnin duhanin qetësisht. Në kohën që filluan të vinin në oborr të afërmit dhe gjitonët erdhën dhe Bashkimi me Ergysin. Ata I kishin mbaruar të gjitha punët. Pas pak theu heshtjen zhurma e njohur e ambulancës në hyrje të fshatit. U ngritën dhe pa lëvizur nga vendi pritën ardhjen e saj. Në kohën e caktuar makina solli arkivolin me trupin e pajetë dhe frigoriferin për ta mbajtur në dhomë deri të nesërmen. Halimi me të shoqen e kishin veshur djalin, kishin porositur kurorat, e i kishin qëndruar tek koka gjithë natën. Edhe për ta kishin qenë të vështira orët e pritjes. Ndërsa e shoqja hyri në dhomën e grave t‘i ndodhej pranë të kunatës, ai shkoi e u ul pranë xha Rakipit e Zefit. Me biseda të ndryshme po kalonte një nga netët më të gjata për të gjithë. Në ankth ata po prisnin të agonte, e bashkë me të dhe përbadhjen e Erës me të vëllanë.

Si ishte lënë nga të dy palët, dasma po kalonte qetësisht e po i afrohej fundit. Ishin orët e para të mëngjesit. Ndërkohë që tavolinat po boshatiseshin xhaxhai i madh i dhëndrit, Mërkuri, i afrohet të vëllait.

-Bujar, gjithshka pothuajse po shkon për së mbari. Miqtë dhe dashamirësit një nga një po largohen, nise çiftin të pushojnë ca. -vështroi gjatë sytë e nuses, -Erë moj bijë e xhaxhait, -zëri iu mek. U mendua pak. Bashkë me lodhjen e ditës së gjatë, në sytë e saj dalloi një pulitje të shpejtë. –s’ka pak që morëm një lajm jo të mire nga spitali…

-Siii, dajua, -pa mbaruar ende fjalën iu derdhën faqeve rrëkeza loti, -kur, ç’ka mos… ?!

-Nuk dimë gjë me saktësi, por janë në sallën e operimit. –zgjati dorën, mori nga e kunata shaminë dhe i fshiu lotët. -Ndaj së bashku me Gimin e t’ët-vjerr përgatituni për të shkuar. Do të ktheheni në fshat të merrni Hallë Marën e do ta mbani frymën drejt e në spital. O burra Gimi, sa më shpejt të niseni, aq më mirë. Por, -i ngriti kokën nuses, -të lutem mos derdh lotë, se s’është mirë për të sëmurin. Hajde vëlla, ngrihuni e shkoni tani! -hapi rrugë ai dhe pasi përqafoi Erën, u mbajt tek i biri. -Këtu i ngavasim ne të tjerët punët, shkoni e do zoti e gjeni më mirë!

-Xhaxha, të lutem mos ka ndodhur ndonjë…-s’e mbante vendi Erën ato sekonda.

-Të thashë bijë ç’është. -I ra shkurt Mërkuri. -Hajde shkoni e bëhuni gati. Fredi zëre se ka ardhur. S’është mirë të vonohi. -iu drejtua nipit sakaq, -Shpejtoni pak se Fredi  duhet tek  bosi i tij më shtatë.

Gimi mori të shoqen dhe hynë me shpejtësi në dhomën e tyre të ndërrohen. Ai hoqi këmishën e bardhë dhe veshi një tjetër, ndërsa Era bluzën gri me mëngë të shkurtra dhe pantallona të zeza. Pas dhjetë minutash u dëgjua boria e makinës. Bujari me një bohçe në dorë shkoi dhe zuri vend para. Pas zuri vend çifti.

                -Baba, mos ka… -e brente përbrenda Erën një mendim i keq.

                -Nuk besoj. –gjegji shkurt ai.

                -Po unë si nuk u lidha pak me të mi-të në telefon! –mërmëriti ajo dhe u ngjesh në gjoksin e të shoqit. –Nga u gjend dita për…

                -Ah, jo bijë, jo kështu. –u kthye nga ajo Bujari. –Ndodhin këto për njeriun.

                -E kisha njeriun më të dashur dajën. Oh, -vendosi duart në kokë dhe nisi të ngashërehet.

Kur makina hyri në rrugën e fshatit Bujari i bën shenjë Fredit të hapë krahun e të ndalojë. Ora po shkonte shtatë. Bujari doli nga makina dhe ndezi një cigare. Çuditërisht para këmbëve hasi në një gur kilometrik gati në të rënë në kanalin e anërrugës. Goditi me majën e këpucës një gurë të vogël dhe si e thithi fort cigaren u drejtua nga dera e pasme ku ndodhej Era. Hyri brenda dhe e vështroi drejt e në sy nusen e djalit. Nxorri nga bohçja një bluzë të zezë, të blerë nga e shoqja.

                -Era bëhu e fortë xhan, vish këtë. -i la në duar bluzën dhe e kapi nga të dy supet.

                -Dajooo, oh! -klithi ajo, dhe sikur t’i kishte me çelës zbrazi nga sytë rrëke lotësh. -Babá, si kështu? Kur ka ndodhur? -tjetri vetëm e vështronte. -Të lutem më thoni një fjalë se po plas! -sytë e saj po prisnin ato çaste të vërtetën e hidhur.

Bujarit, e para herë që u gjend në një pozicion të tillë, tek pa vajzën të dridhej si purteka, iu pre goja dhe heshti. S’mundi të përballej kësisoj me nusen. Puliti sytë, hapi xhamin e hodhi bishtin e cigares në kanal. Vështroi të birin. Edhe atij i kishte ikur ngjyra e fytyrës. Nuk kishte ç’të bënte më, e tërhoqi nusen në gjoksin e tij dhe si u kollit lehtë për të qëruar zërin foli:

                -Jo bijë, s’është Halimi.

Vajza u shkëput menjëherë prej tij. Si e goditur nga një shuplakë e fortë, ndërprehu dënesjen e u përqëndrua në sytë e tij.

                -Po kush atëherë?! -mezi po e mbante frymën.

                -Yt-vëlla, Fatmiri. -mërmëriti Agimi dhe e ngjeshi pranë vehtes.

                -Shpirti i motrës! -shqipëzoi fjalët ajo dhe u var pa ndjenja në krahët e tij.

Fredi mbante gjithnjë me vehte pak raki në korskot të makinës. Nxorri shishen e me të shpejtë ia dha Gimit. -Jepi pak të vijë në vehte.

                -Zemër mbahu. -u mundua ta qetësojë Gimi. I vrau pak damarët e qafës dhe për të fituar pak kohë porositi Fredin të nisej. -Era dëgjomë pak, -i foli pranë veshit pak para hyrjes në lagjen e saj, -asgjë s’mund ta kthejmë pas, vetëm ti mund ta qetësosh nënën. Ajo e ka shumë të vështirë ta përballojë këtë dhimbje. Ndaj mblidh vehten se arritëm. -e ndihmoi të zbriste nga makina dhe

me hapat që mezi shtyhen në të tilla raste, hynë brenda.

                                                                                                                          FATION  PAJO

                                                                                                                             Nëntor, 2014