Edith
Lomovasky- Goel u lind në Argjentinë me 1952 dhe emigroj në Izrael me 1972.
Është
autorja e 14 librave poetik, të botuar në gjuhën Spanjolle dhe dy në Hebraishte,
ndërsa është gjithashtu artiste edhe në artet figurative, ilustratore dhe
përkthyese. Me 2010 ajo hapi projektin reciprok të përkthimeve poetike, ku
përkthen në gjuhet Hebraike dhe Spanjolle, por është njohëse edhe e gjuhëve
tjera.
Ajo u
diplomua për Spanjisht dhe studime Latino-Amerikane, në Universitetin Haifa.
Studimet
master për Edukimin Gjuhësor në Shoqëritë Multikulturale tek Kolegji Levinski,
me fokus në projektet kërkimore “Diskursi Social Izraelit”, në raportet
ndërmjet civilizimit dhe IAF. Interesimi i saj është sidomos në letërsinë periferike,
me fokus jo-hegjemonik.
Edith Lomovasky –Goel studioj në Itali tek Akademia e Arteve të Bukura në
Florencë dhe Kaligrafinë Zen dhe Pikturë nga Zen Masteri Joponez, Katsuo Ishii,
i cili akoma është profesor i saj.
Edith ka
qenë Presidente e Shoqatës Izraelite të Shkrimtarëve Spanjisht-folës në Izrael.
Poezitë e
saj janë të përkthyera në shumë gjuhë të huaja siç janë: Anglisht, Frëngjisht,
Italisht, Portugalisht, Rumanisht, Gjermanisht, Suedisht dhe Shqip. Poezitë e
Edith Lomovasky janë botuar në shumë antologji anë e kënd botës, ndërsa ka marrë
disa çmime siç janë: Lucia Palacios - Venezuelë, Cosquein 5 Argjentinë), Voces
Neuvas, Torremozas (Spanjë), Rey Vendo (Meksikë), Bartolome Mitre (Argjentinë),
Soliloquio Teatral (Meksikë).
Përveç
shkrimeve vështruese për librat poetik, ajo është një artiste aktive, duke ju
qasur në mënyrë përkushtuese dhe të vazhdueshme ndaj artit në përgjithësi.
Prezantime
nw Izrael dhe jashtë vendit:
Nw mars
2001: solo Big në Institutin e Artit Bashkëkohor Almada, Lisbonë, Portugali.
Mysafire Nderi e kryetarit të komunës, në Ditën Ndërkombëtare të Gruas.
Portrete të grave indiane Amerikano-hispanike. Patrocinate nga qyteti dhe me
mbështetjen e Ministrisë izraelite e Punëve të Jashtme.
Në nëntor
2002: Ka marrë pesë në Takimin e ‘Mujeres i Letras’, Shtëpia e Lirë (Casa de
Libro) në Barcelonë.
Në nëntor
2003: Takimi Ndërkombëtar i Grave poetëve në Meksikë dhe Oaxaca. Patrocinatja
nga Instituti Mixteca dhe Ministria izraelite të Punëve të Jashtme.
Në prill
2005: Takim ndërkombëtar poetik në Berlin, Gjermani. Dialogu ndërmjet
shkrimtarëve hispanike dhe gjermanishtfolës.
Në gusht
2005: Takim Ndërkombëtar: Gjinia dhe Identiteti, shkruar në Amerikën Latine dhe
në Izrael, Shkrimtarëve femra Pikë-takimet e spanjisht dhe latino-amerikane,
Hebraisht Studimeve Universitare, Mount Scopus, Jeruzalemi.
Poezi të
zgjedhura dhe përkthyera në anglisht nga vetë autorja
Shkretëtirë
Grimcat e
trupave pazëshëm zhduken
Përmes
zllotëve të një kënge
Në një maskë
Në frymëmarrje
Përmes
frikës
Duke ngalur një
anie
Pa qiell.
Kjo shkretëtirë
ka humbur
Të gjitha
oazat e saj
Në vendin ku
planeti prek Perëndinë.
Nëse vetëm mundem
Do ta humbi
peshën e padurueshme
Të atdheut.
2.
Atje është gjithmonë
fundi i trupave
Ndërsa duke shëtitur
Në shëtitoren
tuaj
Unë jam
kapiten anije
Majat e
pishave në ultinë
Kapërcej
Mbi gishtin
tip.
Pa e ditur përkohësisht
Nëse po shpëtoj
Prej aktit
final
Apo nga
fasha.
E pranoj se
isha një udhëtare, ose e pa-biletë
Ne të gjithë
i përkasim
Një qyteti të
humbur
Në pafundësi
të savanave.
Ndërsa i shtrirë
në shtratin e dashurisë dhe vdekjes,
Çdo gjë është
e mundur në shikimet tona.
2. Tela Aviv
verë 2003-dimër 2003 gjithmonë i njëjtë qielli
Ne kemi
Akoma
Mori
Ushtime
Nga një
dritare
Tek dritarja
tjetër
Tek dritarja
tjetër
Tek dritarja
tjetër
Te një detë
tjetër
Te një lum
tjetër.
Njerëzit
belbëzojnë
Disa herë Babylon
Ky qytet
sigurisht nuk
Duket i
klonuar në Amsterdamin tim
Në dritën e
këtij trafiku të ethshëm
Kjo nuk është
as djep
As festival
i ndonjë gjëje të vërtet
Që ka lindur
Sepse kishte
për të.
Një
procesion i sycamores
Ia plasë në
Dhe ma jep
mbrapa
Një lloj të dështimeve
Në një verë
të palëvizshme
Gjithmonë një
dhe vetme.
Gjithmonë se
qielli bukurishëm
Ky vend ka marrë
shijen e thartë
Të një
premtimi të pa-mbajtur
Në sytë e
secilit.
Bulevardi
Har Tzion
Wonnabe
Wonnabe
Kjo nuk është
Brazil jo edhe në më të mirën e gjitha festivaleve
Me shfaqjen
e mysafirëve të lartë
Punëdorja e
madhe e duartrokitjeve.
Hapat kanë qenë
kujdesshëm numëruar
Në të mirë të
kurseve salsative
Duke
vallëzuar një salse të rreme,
Kjo salsë është
gjithmonë e pangopur për salsen tjetër
Tjetër lëkur
i duhej
Tjetër lëkurë
mungonte.
Dhe gjithë
ky ritëm pushton një tren
Që kurrë nuk
përsërit veten
Nuk ka rrugë,
nuk ka ishuj, kjo nuk është as ishull, atje nuk ka afërsi atje
Është metali
i djegur në ketë qiell, të cilën e meritojnë më tepër një bazilikë,
Se kjo rrugë
vrazhdësie që prek shpirtrat tanë dhe zërat tanë
Në at rrugë
nuk ka mbetur buzëqeshje.
MP3 e
Institutit Kazalite Cervantes të miqësisë
Nuk ka
miqësi nuk ka institute
Mund ta prekë
një salsë tjetër, tjetër dhomë, rrugë tjetër të keqe
Kjo nuk është
Kuba dhe nuk do të jetë
Kjo nuk është
Barcelona
Edhe pse do të
mjeshtërosh rrezatimin e një agimi
Do të qëndrojmë
këtu të gjithë vetëm
Përgjithmonë
Të gjithë
vetëm në maskim.
Thirrja
sundon këtu
Përmbi zërat
Dhe kërthizat
nën qiellin e hapur
Nuk janë
ndoshta kërthiza të vërteta.
Është vetëm
një thirrje hije
Tek
Miami-jennifer-lope-enrique-iglesias-roderigo
latino-ay si latino no no-nosotros por favor-telenovelas-big kisses-big swearing-poemas-en
las telenovelas-për disa minuta-nën lëkuren e tjetrit.
Ijë - gjysëmzhveshur-por-më-beso-dhe-t'i-shih-nga-çfarë-ju-shihni-nuk-është-çfarë-ju-të
merrni
Çudoja jonë është
më shumë një mashtrim sesa trup i prekshëm
Jetë
përjetimeve sa patetike
Telenovelat
banojnë
Në anën
tjetër dhe lëkura parashtron këtu
Akoma mushama
dhe shikon tjetër jetë ndjenjën e tyre
Askush s’u
përgjigjet pyetjeve
Askush s’kërkon
falje, ose përulet
Për më tepër
askush s’pyet për shuplakën e tjetrit
Për ta parë
fatin e vet
Me i fol të
gjitha gjërat që mbajmë paemër.
Nuk mund të qajmë
Ndoshta jemi
bërë nga një gurë i djegur
Jemi më të mirët
e më të mirëve
Ende mund të
ndihemi aq të vetmuar
Absolutisht
ndryshe
Kaq shumë
thika janë gati të shpërthejnë
Çdo gjë
shpërthen
Shpërthejnë asgjëtë.
Çdo gjë është
akoma e njëjtë
Nuk ka dramë
S’ka këngë
Nuk ka
përjashtime
Nga
rregullat.
3. Pa
heshtje
Çfarë
torture
Këto këmbë
pa shpirt
Këta sy pa buzëqeshje
Ky procesion
i gjatë i armeve
Makut në dritë.
Sa zëra
lutës
Bilaadi*
Moledet*
Drejt grykës
së shpellave tona
*Atdheu në
arabisht dhe hebraisht
5.
Përshkrimi i zonës
Fëmijët janë
akoma duke qarë
Në varret e
tyre boshe
Hëna qanë
brenda secilit
Dhe çdo
shtrat
Prehja e
ngushëllimeve
Ku kanë
shkuar të gjithë ata
Një kujtesë
e vullkanit
Është akoma
duke pushtuar
Holokausti i
ëndrrave
Hedhur në
agim
Njëqind
metra
Nën tokë të
mallkuar.
6. Me çfarë
merren shpirtrat tanë
Me çfarë
merren shpirtrat tanë
Kush pushton
vogëlsinë
Tonë
Shpejtë
Të armatosur
Me guximin e
një njoftimi të vagët.
Një orë
alarmante
Është
gjithnjë duke këmbëngulur
Nga ana ime.
Kush është shëruesi
Kush len mbi
ne
Shenjen e
tij definitive.
Çka është
thelbësore
Në kokëfortësinë
korrente
Të qepallave
tona.
Çdo ditë lëkundemi
në plumba dhe bisturi si atje të ishte një
Zog i dalë në
korridoret në dhomat e urgjencës Dhe çka do të
Korrigjojmë
ku dhe kurë ndoshta skedojmë vetëm vdekjen tonë
Kohën e
pritjes dhe serish feja tjetër na premton kuti magjike
Por kush
shpëton
Trupi:
Dashuria
Shkenca
Thika e
hershme.
Apo ndoshta
Mrekullia
E disa
brishtësive imagjinare
Duke kërkuar
azil.
Disa ëmbëlsi
imagjinare
Gjallë
Shpërndajnë
muzikën e një reje të largët.
7. Shtatzënësi
A e din
Rastësisht
Çfarë po
mbani në barkun tuaj?
A jeni e
sigurt se mund të mbështeteni në
Çdo shënim
Çdo qelizë
Çdo zë
Çdo grimcë e
Oksigjenit
Që derdhet
në
Qarkullim të
gjaknxehtësie?
Ja mbajmë
brenda
Të gjitha
inkognito
Deri në fund
dukshmërisë
Deri në
pafundësi vjen për të qëndruar.
8. Vizitë turistike
Po pikturoj
muret e mia
Desert
Nën një emër
shije vere
Zvarritjet nëpër
rrugë
Si një
viktimë
Apo murtajë
Duke pritur
për shpjegimin e fundit.
Dikush
arriti
Në brendinë
e tregut
Dhe tani
Tjetër shkretëtirë
shfrytëzon.
Planet po
fluturojnë mbi gjumnajen tonë.
Ligjet e
devotshme të Universit
Na kanë lënë
Një plejadë të
plagëve
Dhe kodin e
gëzimit
Akoma të
plasaritura.
Po qëndrojmë
këtu
Në ketë
ishull të turpshëm
Muret e shtëpisë
sime
Më përqafojnë
Me
momentumin baltor të tyre
Pak më afër
mirësisë.
Kjo baltë,
Lindur në
qetësi,
Është akoma
duke shikuar Nënë Bërje.
Një këngë
rrethore inicion
Tjetër
lavires.
Një bark
gjigant ma mbanë tani trupin e përgjumur,
muret kanë marrë ngjyrë
E
shpirtrave, Përqafimi i nënës kurrë nuk vdes, ajo kurrë s’ka lindur Ne akoma
jemi përmalluar për përqafimin e dashur anonim i cili nuk arrin kurrë te na
Dimri arrin nën krihet e dhomës time të gjumit, në mitrën time të madhe atje është
një etje e brendshme më hedh nëpër rrugë.
Në korridor
ka një kënd të vendit tjetër gjelbrak tjetër kohë
Tjetër fe pa
frikë pa sakrificë pa të shkuarën
borxheve tona.
9. Dalja e
paparaparë
Ta dish
Është mision
i pamundur
I Astronomisë
Kapërcej
yjet
Po shoh
Guximshëm, burrë
i padurueshëm
Pra vetëm
besimi
Në vetminë e tyre
Në mes të
kafazit të tyre të paralizuar.
Jeta
gjithmonë ndodh
Nën fatin
E tjetër
trotuari
Takojmë njëri-tjetrin
Asnjëherë
takuar.
Kurrë vërtet
prekurazi
Shpirtrave
tjerë.
Është vetëm rreth
Hedhjes tonë
larg
Me gëzim
-Kurrë në
paqe-
Drejt një
hapësire të kerubinjëve thyera.
Po shkoj për
në salto
Kush do të
hedh
Në neton e
thesarit.
Sa vështirë është
Ta gjesh kohën
më të errët rrugicave parkuese në planet tona sa lehtë është të kthehem mbrapa
në shtëpi dhe rivendos paqen një ajër komod në ushtimë në zërin tonë në çelësin e derës tonë që leh
Një kafshe që
përçuese në kthimin tonë.
Sa komod është
Jo të takoj ndokënd
Duke u
kthyer vetëm
Mos të pres përsëritjen
e premtimeve
Premtimet
Elokuente e
zërit që monologun me iluzionet e tij me imtësinë e
Skenës së tij
të vogël në fronin e pasqyrës së Narcisë që ka kohën e
Tij në
vjeshtë.
Kur flladi
intim i venave tona dhe kërcënimet e trupave tonë
Me acarin e pashpjegueshëm
ndjeshmërisë së trupi tonë të heshtur.
Është i
pafajshëm
Për të ndarë
një të huaj
Me geishat virtuale
Të gjitha
ato
Perfekt
Pafundësisht
Si vetvetja.
10. Malibu, Kalaja.
Nes Tziona
Dikush
Posedon një
pallat lehtë të thatë
Bosh
Përgjithmonë.
Qentë e
Malibusë
Ankohen për
një zbrazëti
Që kurrë nuk
mund ta plotësojnë.
Amviset
E Maribusë
Ankohen për
një shmangie në guximin e tyre
Ato kurrë
nuk mund ta plotësojnë
Pronaret e
Malibusë
-Gjithmonë
në bërje-
Kurrë nuk
ankohen
Për çka nuk
dinë
Ata kanë
marrë ketë zbrazëti të madhe
Në guximin e
tyre
Në duart e
tyre
Në mollën e
syve të tyre.
Vajzat e përsosura
të Malibusë
Banojnë
dhomave të tyre të uritura
Ato
zakonisht shpejtë
Nuk e dinë
se ato kanë marrë një zbrazëti të madhe
Në barqet e
tyre
Në duart e
tyre
Brenda syve
të tyre.
Arkitektura
në Malibu
Kufjet në
një premtim
Biologjik
Lufte.
Mesdheu Malibu
Pse nuk e
quajnë atë
Qartazi
Rëra numër
një
Rëra numër
dy
Dhjetë
mijë...
Prej këtu
Mund ta
shohin vetën
Shtëpitë,
Fortesat,
Shtrëngatat
Rërat
Qielli
Aeroplanët.
Asgjë
Për të
shkruar për shtëpinë.
11.
Sekuencat
Zjarri mund të
na ndihmoj jashtë xhunglës sonë arrogant
Vizitova linjën
Sepia nën peizazh
Drejtuar në
terrenin ideal për fara.
Megjithatë,
nuk ka fara.
12
Lule të
lehta imponojnë vetën me forcën mishit tyre
Nga dëshirat
e tyre të mjaftueshme në çdo jetë e një agimi definitiv.
13
Dy male përballen
me njëra-tjetrën kurrë si ndrijnë gjurmët
Ecëtari
nxjerr lutjet e tij dhe vazhdo zbathur trupin dhe shpirtin.
Zemra rritet.
14
Një rresht i
pemëve të afërta ndalet nga
Për të
vazhduar horizonti-lyerjen nga një zjarr vicioz-
Pastaj , në
rrugët drejt Çajit Gjelbër Përherë shënon moment tjetër.
15
Një tulipan
dominon skenën
Hija e një
lepuri të padukshëm duket i hutuar në tokën e zezë.
16
Dikush diçka
Është duke
treguar
Atje është një
kërcënim
Në at
fluturim
Këto janë
metale ajrore
Duke fluturuar
përmbi lulet afër.
17
Hija e madhe
e një zogu
Bënë
kullotjen e një kafshe të vogël
Breshëri
diçka në të dyja
Ndoshta
gjurmë të një zjarri fizik
Lënë gjurmët
e veta
Ndoshta kjo
është e gjitha me petalet e kuqërremta
Vazhdueshëm
në ajrin gri
Përfundimisht
Zogu i madh
Vazhdon
Apo më mirë,
Është
ngulitur
Në një enë
invazive.
Përktheu nga Anglishtja: Jeton KELMENDI