Tregim
Naum Prifti
Nga jashtë i përngjiste shumë “njeriut në këllëf” të Çehovit. Vishej trashë dhe kaq keq i rrinin rrobat në trup, sa menjëherë formoje bindjen se ato dikush do t’ia kishte falur për lëmoshë. Në kokë mbante një beretë të zezë, të cilën e ngjishte gjer te veshët; xhaketa e gjerë, e zhubrosur dhe e lerosur, i vinte e gjatë dhe e tregonte të përçmuar; çipat e saj përpara i vareshin sa i preknin gjunjët, mbasi xhepat i mbushte me turli sendesh, kurse prapa kurrizit i ngrihej në formë harku. Në këmbë, dimër e verë, mbante një palë çizme llastiku, edhe këto natyrisht jo sipas këmbës; gjatë dimrit e shihje me një ombrelë në dorë, kurse beharit me një farë bastuni; por kuadri nuk do të ishte i plotë sikur të mos përmendnim një pipë gjysmë të djegur, të cilën s’e hiqte kurrë nga goja.
Vinte i shkurtër, i pocaqisur, fytyrën e kishte tërë zhubra si brumë të ardhur, hundën të hollë, të hequr e të verdhë, sytë të vegjël, dinakë si të shqarthit e me shkëlqim të gjelbërt. Vetëm sytë e lëvizshëm e të ndritshëm tregonin shpirtn që gjallonte brenda atij trupi.
Mirëpo vetëm nga jashtë i ngjiste “njeriut në këllëf,” kurse brenda në shpirtin e tij zienin ca inate të forta e ca pasione të çuditshme. Nuk u ndruhej njerëzve, përkundrazi mundohej të rrinte gjithmonë mes tyre, të hapte biseda, të mësonte ndonjë të re, ndërsa të tjerët mërziteshin nga prania e tij dhe e mënjanonin. Me ta parë këtë njeri shtatvogël, të shpëlarë e të pocaqisur, disave u lindte dëshira ta ngacmonin, ta poshtëronin ose ta fyenin. Dhe ai e ndiente talljen, përbuzjen, përçmimin dhe ngaqë i ndiente vuante ca më shumë.
Shpirti i tij i vogël vetëm lakmonte gjëra të mëdha e të bukura. Lakmia qe rritur në shpirtin e tij si kanceri, duke i atrofizuar gjithë vetiat e tjera. Lakmonte rroba të bukura, një shtëpi të madhe, lakmonte para, sidomos para. I dukej se paraja qe kyçi i gjithë jetës dhe se po ta kishte xhepin plot, do të lartësohej menjëherë e s’do të qe më Çule Peci, të cilin s’e përfillte askush në qytetin e vogël.
Zilia dhe cmiri ishin rritur tok me të. Për ato kishte faj dhe e ëma. Xhuleja (ky ishte emri i vërtetë) kishte dy vëllezër të tjerë, një më të madh se veten e një më të vogël. I madhi qe i dobët dhe i handakosur, prandaj e ëma ia bënte qejfin më shumë. Ajo e pekulepste Topullain duke i dhënë gjellërat më të mira, kulaçin më të madh, majën e gjërit. Çules nuk i vinte mirë nga kjo pekulepsje, ndaj skinjej dhe i ankohej s’ëmës t’i jepte dhe atij nga ajo që i dha Topullait. E ëma, natyrisht nuk kishte çfarë t’i jepte, prandaj ai përgjonte rastin e volitshëm, ia rrëmbente të vëllait nga duart dhe therte përjashta me vrap.
Vëllai i madh nuk rrojti shumë dhe për çudi kur vdiq, Çules nuk iu dhimbs, sepse duke e parë gjithmonë të sëmurë e shëndetlig, ishte mësuar me idenë se ai do të shuhej shpejt. Nga ana tjetër shpresonte se pas kësaj, gjithë përkujdesjet e nënës për vëllain e madh, tani do t’i përkisnin atij, mirëpo pas Topollait, as e ëma nuk rrojti gjatë dhe ndofta e ndjeu perëndia që të mos shihte me sytë e saj si u katandis i biri.
Pas disa vitesh, atëherë Çulja e quante veten të rritur, Nexhmedin beu, nënprefekti i qytetit, e vinte në lojë burrecin në mënyrë skandaloze. Shakaja e tij ishte gjithmonë e njëllojtë. Kudo që të ndodhej në kafene, në rrugë ose tek sheshi i bashkisë, me të parë Çulen, e thërriste:
-Çuleeee!
-Urdhëro bej.
Çuleja duke hequr këmbët zvarrë, i pakët dhe i kuspullosur si urith, vinte dhe i qëndronte përpara pa guxuar ta shihte në sy.
-E po si vete, si shkon, mirë je?
-Mirë, faleminderit.
-Çule! – Beu buzëqeshte djallëzisht.
-E.
-Urdhëro thuaj, mor derr.
-Urdhëro!
-E ke, apo ta ngrënë maceja?
Koka e Çules varej mbi gjoks aq sa i piqej mjekra me sternumin.
-Hë mor, folë! Se më lajmëruan që ta ka ngrënë maceja.
Ata që ndodheshin rreth e rrotull fillonin .....
lexo tek FJALA E LIRE
Naum Prifti
Nga jashtë i përngjiste shumë “njeriut në këllëf” të Çehovit. Vishej trashë dhe kaq keq i rrinin rrobat në trup, sa menjëherë formoje bindjen se ato dikush do t’ia kishte falur për lëmoshë. Në kokë mbante një beretë të zezë, të cilën e ngjishte gjer te veshët; xhaketa e gjerë, e zhubrosur dhe e lerosur, i vinte e gjatë dhe e tregonte të përçmuar; çipat e saj përpara i vareshin sa i preknin gjunjët, mbasi xhepat i mbushte me turli sendesh, kurse prapa kurrizit i ngrihej në formë harku. Në këmbë, dimër e verë, mbante një palë çizme llastiku, edhe këto natyrisht jo sipas këmbës; gjatë dimrit e shihje me një ombrelë në dorë, kurse beharit me një farë bastuni; por kuadri nuk do të ishte i plotë sikur të mos përmendnim një pipë gjysmë të djegur, të cilën s’e hiqte kurrë nga goja.
Vinte i shkurtër, i pocaqisur, fytyrën e kishte tërë zhubra si brumë të ardhur, hundën të hollë, të hequr e të verdhë, sytë të vegjël, dinakë si të shqarthit e me shkëlqim të gjelbërt. Vetëm sytë e lëvizshëm e të ndritshëm tregonin shpirtn që gjallonte brenda atij trupi.
Mirëpo vetëm nga jashtë i ngjiste “njeriut në këllëf,” kurse brenda në shpirtin e tij zienin ca inate të forta e ca pasione të çuditshme. Nuk u ndruhej njerëzve, përkundrazi mundohej të rrinte gjithmonë mes tyre, të hapte biseda, të mësonte ndonjë të re, ndërsa të tjerët mërziteshin nga prania e tij dhe e mënjanonin. Me ta parë këtë njeri shtatvogël, të shpëlarë e të pocaqisur, disave u lindte dëshira ta ngacmonin, ta poshtëronin ose ta fyenin. Dhe ai e ndiente talljen, përbuzjen, përçmimin dhe ngaqë i ndiente vuante ca më shumë.
Shpirti i tij i vogël vetëm lakmonte gjëra të mëdha e të bukura. Lakmia qe rritur në shpirtin e tij si kanceri, duke i atrofizuar gjithë vetiat e tjera. Lakmonte rroba të bukura, një shtëpi të madhe, lakmonte para, sidomos para. I dukej se paraja qe kyçi i gjithë jetës dhe se po ta kishte xhepin plot, do të lartësohej menjëherë e s’do të qe më Çule Peci, të cilin s’e përfillte askush në qytetin e vogël.
Zilia dhe cmiri ishin rritur tok me të. Për ato kishte faj dhe e ëma. Xhuleja (ky ishte emri i vërtetë) kishte dy vëllezër të tjerë, një më të madh se veten e një më të vogël. I madhi qe i dobët dhe i handakosur, prandaj e ëma ia bënte qejfin më shumë. Ajo e pekulepste Topullain duke i dhënë gjellërat më të mira, kulaçin më të madh, majën e gjërit. Çules nuk i vinte mirë nga kjo pekulepsje, ndaj skinjej dhe i ankohej s’ëmës t’i jepte dhe atij nga ajo që i dha Topullait. E ëma, natyrisht nuk kishte çfarë t’i jepte, prandaj ai përgjonte rastin e volitshëm, ia rrëmbente të vëllait nga duart dhe therte përjashta me vrap.
Vëllai i madh nuk rrojti shumë dhe për çudi kur vdiq, Çules nuk iu dhimbs, sepse duke e parë gjithmonë të sëmurë e shëndetlig, ishte mësuar me idenë se ai do të shuhej shpejt. Nga ana tjetër shpresonte se pas kësaj, gjithë përkujdesjet e nënës për vëllain e madh, tani do t’i përkisnin atij, mirëpo pas Topollait, as e ëma nuk rrojti gjatë dhe ndofta e ndjeu perëndia që të mos shihte me sytë e saj si u katandis i biri.
Pas disa vitesh, atëherë Çulja e quante veten të rritur, Nexhmedin beu, nënprefekti i qytetit, e vinte në lojë burrecin në mënyrë skandaloze. Shakaja e tij ishte gjithmonë e njëllojtë. Kudo që të ndodhej në kafene, në rrugë ose tek sheshi i bashkisë, me të parë Çulen, e thërriste:
-Çuleeee!
-Urdhëro bej.
Çuleja duke hequr këmbët zvarrë, i pakët dhe i kuspullosur si urith, vinte dhe i qëndronte përpara pa guxuar ta shihte në sy.
-E po si vete, si shkon, mirë je?
-Mirë, faleminderit.
-Çule! – Beu buzëqeshte djallëzisht.
-E.
-Urdhëro thuaj, mor derr.
-Urdhëro!
-E ke, apo ta ngrënë maceja?
Koka e Çules varej mbi gjoks aq sa i piqej mjekra me sternumin.
-Hë mor, folë! Se më lajmëruan që ta ka ngrënë maceja.
Ata që ndodheshin rreth e rrotull fillonin .....
lexo tek FJALA E LIRE
Nuk ka komente:
Posto një koment